کد مطلب:36090 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:126

استقرار جهان طبق اراده و مشیت خدا











(و ان الدنیا لم تكن لتستقر الا علی ما جعل الله علیه من النعماء و الابتلاء و الجزاء فی المعاد او ماشاء مما لا نعلم)

«و نیز بدان كه دنیا استقرار نمی یابد مگر بر همان گونه كه خداوند قرار داده و نعمتها و گرفتاری و جزاء و پاداش در معاد یا هر چه او بخواهد از اموری كه ما نمی دانیم»

در این قسمت، اشاره به حكمت كامنه در نظام جهان هستی دارند و یاد آوری می كنند كه استقرار و استواری جهان بر همان خط مقرر و ثابتی است كه خداوند ترسیم فرموده نعمت می دهد و بلا می فرستند تا آن یكی زمینه ی شكر و سپاس باشد و ان دیگری زمینه صبر و تحمل، و آنگاه جزا و پاداش اعمال هم در جهان آخرت قرار داده جزای عمل بد را بد و پاداش خیرات و خوبیها را خیر و سعادت و رحمت مقرر فرموده است. و تازه مطالب و جریانات دیگری نیز هست كه ما به اطراف، جوانب، حكم و اسرار آن نمی رسیم و پی نمی بریم مثلا چه بسا در مواردی قسمتی از پادشها را در اینجا و مقداری را به جهان دیگری واگزار می كند و همینطور كیفیت خلقت اشخاص، و اشكال و هیاكل، زیبائی قیافه ها، الوان و رنگهای ابدان، بلندی و كوتاهی قامت آنان و بعد از همه ی اینها روحیات و خلقیات آنان كه آنقدر منشا اینها پیچیده و مرموز است كه رسیدن به حقیقت هر كدام از این امور، تحقیقات دقیقی دارد و مجال واسع و اوقات گسترده را می طلبد و بسیاری از اینها هم بالاخره برای بشر، حل شدنی نیست و از جمله مسئله مرگ و كیفیت قبض روح هر كس از این گونه است. كه خود امام امیرالمومنین علیه السلام در جای دیگر بدان تصریح كرده و می فرمایند: «هل تحس به اذا دخل منزلا؟ ام هل تراه اذا توفی احدا بل كیف یتوفی الجنین فی بطن امه؟ ایلج

[صفحه 112]

علیه من بعض جوارحها؟ ام الروح اجابته باذن ربها؟ ام هو ساكن معه فی احشائها»[1].

آیا درك می كنی او را هنگامی كه برای گرفتن جان-به منزلی داخل میشود؟ یا او را می بینی هر گاه جانی را می ستاند؟ بلكه چگونه بچه را در شكم مادرش قبض روح می نماید؟ آیا از بعض اعضاء مادر بر او وارد می شود؟ یا آنكه روحبه اذن و فرمان پروردگارش به سوی او می رود؟ یا ملك الموت با آن بچه در درون مادر او با او ساكن است؟

و در این رابطه، مطالب گوناگونی است از جمله، كسانی را در سنین كودكی از دنیا می برد و بعضی را در جوانی و عده ای را در درون پیری و شگستگی وعده ای را در سنین خیلی بالا در زمانی كه حواس و درك خود را از دست داده اند و در وضع بسیار نفرت آور و نگران كننده ای قرار گرفته اند. كسانی را در هوا و مردمی را در زمین و جماعتی را در دریا و اقیاموسهای عظیم از بین می برد عده ای را در كنار همسر و فرزندان، و برخی را درنقطه ای دور دست بصورتی مهجورانه قبض روح می كند. و اینها همه روی اسرار و مصالحی است كه بر با مخفی و پوشیده است و افهام قاصر و كوتاه ما از درك حكمتهای بالغه ای كه در هر یك از این امور بن كار رفته عاجز و ناتوان می باشد.

و از این قبیل است عمرهای كمتر و زیادتر و رسیدن به ارذل العمر و انواع و اقسام مرگها، و خود كیفیت مرگ كه آیا فرشته ی موت از بیرون وجود انسان به داخل وجود او دست می آورد و یا همچون مغناطیسی از بیرون، روح انسان را از درون، جذب كرده و به سوی خود می كشد و ده ها و صدها مسائل پیچیده ای كه حتی برای متفكران بزرگ و اندیشمندان نامی و حكما و اهل دقت پوشیده می باشد.

[صفحه 113]


صفحه 112، 113.








    1. نهج البلاغه خطبه ی 111.